In dit rapport wordt een begripsdefinitie en een operationele definitie gegeven van `verrommeling¿. In de 72 1 x 1 km grids, die ook in de Steekproef Landschap worden gebruikt, is een oordeel gegeven aan de mate van verrommeling. Dit is gerelateerd aan het vóórkomen van storende elementen, de uitstraling ervan en aan landschapskenmerken zoals de afwisseling in gebruiksfuncties. Driekwart van de variantie in verrommelingsscore blijkt uit deze bepalende factoren te kunnen worden verklaard.

Keywords: biofuels; land degradation; technology adoption; fuel-savings efficiency; stove R&D; household and community tree investments; fuelwood availability; animal dung; biogas; urban fuel demand; rural hinterlands; northern Ethiopia. Fuel scarcity and land degradation are intertwined problems of global concern. Land degradation affects some 2 billion hectares of land world-wide. In Africa some 500 million hectares of land have been affected by land or soil degradation, including about 65 percent of the continent’s agricultural land.

LNV is opdrachtgever voor het beleidsondersteunend onderzoek dat door Wageningen Universiteit & Researchcentrum wordt uitgevoerd.. Sinds 2004 is het onderzoek samengebracht in negen clusters, waaronder: Vitaal Landelijk Gebied (VLG). Deze VLG rapportage geeft een thematisch overzicht van onderzoeksresultaten over 2006 (waaronder: bodem, water, klimaat, stad & platteland, landschap). Dit is het eerste jaarboek van het cluster Vitaal landelijk Gebied (VLG).

Dit rapport gaat de wensen en behoeften aan een digitaal kennisportaal voor gebiedsgericht beleid na. Aanleiding is een onderzoeksrapport van het voormalige EC-LNV waarin werd geconstateerd dat de bestaande site voor gebiedsgericht beleid niet voldeed en kennis tussen gebiedsactoren en kennisinstellingen beter moest worden ontsloten. Aansluitend bij de decentralisatie wil het Rijk provincies zo goed mogelijk faciliteren.

De daling van het aantal agrarische bedrijven roept de vraag op, wie het cultuurlandschap in de toekomst zal beheren. Want ruim tachtig procent van de vrijkomende agrarische bebouwing verandert van boerderij in woonhuis. In de praktijk vernadert daarmee ook het uiterlijk van het gebouw, van het erf en het landschap. De twaalf provinciale organisaties Landschapsbeheer willen deze nieuwe buitenlui gaan inforemeren en van advies dienen. Met financiële steun van LNV is een project opgestart om de nieuwe doelgroep te leren kennen.

Dit rapport wil provincies en gemeenten attenderen op de waarschijnlijk snelle transitie naar niet-agrarisch gebruik van hun buitengebied, ze helpen de kansen hierop per gemeente in te schatten en aangeven, hoe ze erop kunnen inspelen. Drie vragen staan centraal: 1. Welke indicatoren bepalen de kans op transitie naar niet-agrarisch gebruik van het buitengebied? 2. Wat zijn volgens deze indicatoren de kansen van de Nederlandse gemeenten? 3. Hoe kunnen met name de gemeenten die kans lopen op snelle transitie, hierop inspelen?