Eind dit jaar zal de definitieve versie van de Beleidsnota Noordzee 2016-2021 worden vastgesteld. Ook op de Noordzee geldt inmiddels het uitgangspunt van meervoudig ruimtegebruik. Dat wil dan zeggen dat er zoveel mogelijk naar functiecombinaties wordt gestreefd. De nota introduceert daartoe een afwegingskader van vijf toetsen. Juridisch klopt zoiets niet: het is als het ronde vierkant of de vierkante cirkel, want weging is totaal wat anders dan toetsing en sluiten elkaar rechtsdogmatisch uit

For centuries the Dutch coastal waters and the North Sea were primarily used for fisheries and shipping, but during the last 20 years the number of uses has increased rapidly. These human uses (such as wind farms, mineral extraction, coastal defences and fisheries) will lead to a decrease in biodiversity and a reduction in ecosystem and mineral resources. Under several European policies and conventions, the EU North Sea member states must establish a sustainable management regime for the marine environment.

This report describes the results of field work in the Princess Amalia Wind Farm (in Dutch: Prinses Amaliawindpark, or PAWP). It is to realize the requirements of the Monitoring and Evaluation Program, which is part of the Wbr-permit of the wind farm. The objective is to determine if the wind farm functions as a refugium for roundfish. PAWP is expected to act as a refugium because fisheries are excluded in the farm area since 16 October 2007.

How can knowledge help to produce better policy for the Wadden Sea? This is the question that our research projects have sought to answer. Although the Wadden region offers many fine examples of knowledge development that is effectively aligned with policy issues, we can see that the relationship between knowledge and policy is often far from optimal. By way of this document we hope to help bring about a better fit between knowledge and policy.

Vroeger was de enige menselijke activiteit op zee de scheepvaart. Maar de Noordzee krijgt steeds meer windmolenparken, pijpleidingen en olieplatforms, en er wordt bijvoorbeeld gebaggerd en seismisch onderzoek gedaan. Over de effecten van geluiden onder water op het leven in zee is echter nog weinig bekend. In samenwerking met de gas- en olie-industrie proberen onderzoekers van onder meer IMARES daar beter zicht op te krijgen.

Stichting Behoud Erfgoed Oirschot (SBEO) heeft zich ten doel gesteld om de open en bolle akkercomplexen rond Oirschot te beschermingen in het licht van huidig en toekomstig landgebruik. De rol van de boomteelt is voor SBEO een belangrijk onderdeel van dit vraagstuk omdat deze sector rond Oirschot veel aanwezig is en mogelijk cultuurhistorische waarden kan aantasten door verandering van de openheid en mogelijke afvoer van grond na de oogst van de bomen.

Steeds meer gebieden op de Noordzee worden gebruikt voor verschillende activiteiten waaronder visserij, olie en gaswinning, energie en scheepvaart. Een van deze activiteiten is windenergie op zee. Scheepvaart in windmolenparken is momenteel verboden met uitzondering van onderhoud-, monitoring- en onderzoekvaartuigen. Dit heeft als gevolg dat vissers niet worden toegelaten in windmolenparken en steeds meer visgronden kwijtraken. Vissers zoeken naar mogelijkheden om in gebieden waar windparken staan toch activiteiten te kunnen ontplooien.

In Wageningen heeft de planologie van meet af aan haar plaats tussen de technische wetenschappen moeten vinden en hervinden. Naast aansprekende resultaten, zoals de lagenbenadering die in Wageningen is ontwikkeld, heeft dat geleid tot permanent theoretiseren van de complexe wederzijdse inwerking tussen menselijk handelen en bodem, water en klimaat. Groene planologie en het landschap als centraal onderzoeksobject bepalen de huidige positie en theorievorming van de planologie.

This is a special edition of a Wageningen University Working Papers in Evolutionary Governance Theory (EGT). EGT offers a new perspective on the way markets, institutions and societies evolve together. It can be of use to anyone interested in market and public sector reform, development, public administration, politics and law. Theoretically, the approach draws on a wide array of sources: institutional & development economics, systems theories, post- structuralism, actor- network theories, discourse theory, planning theory and legal studies.

Deze beleids- en wetsevaluatie van de landinrichtingsregels uit de Wet inrichting landelijk gebied toont dat inzet van het landinrichtingsinstrumentarium voor doorzettingsmacht zorgt bij de aanpak van meervoudige inrichtingsopgaven in het landelijk gebied. Doorzettingsmacht alleen is hiervoor echter niet voldoende. Om succes te hebben moeten gebiedspartijen ervan overtuigd zijn dat landinrichting nodig is en zich mede-eigenaar voelen van het proces.

This paper examines approaches to self or custom-build in the Netherlands and the UK to offer comparative insights into self- and custom-built housing contexts and cultures, and specifically, the relationships with local and strategic planning arrangements. The paper reviews arguments for self-build as a means to address housing shortages and examines the evidence of completions in practice. It positions the discussion in light of arguments that self-build can become a mainstream source of housing provision.

Duurzame energie is direct verbonden aan een bepaalde locatie. Deze locatie wordt beïnvloed door vele uiteenlopende ruimtelijke en natuurlijke aspecten. We kunnen daarom vaststellen dat duurzame energie afhankelijk is van de ruimtelijke organisatie van een betreffende locatie. In dit verslag wil de leerstoelgroep landgebruiksplanning van Wageningen Universiteit een bijdrage leveren aan het KIGO-project door een planproces te beschrijven voor het ontwikkelen van een energielandschap.